نحوه نوشتن قرارداد مشارکت اصولی چگونه است؟
این روزها شراکت در فضای کسب و کارها به شدت مورد استقبال قرار گرفته است. امروزه اشخاص یا مشارکت‌ها و موسسات با هدف کسب سود در بخش‌های متنوعی اقدام به شراکت می‌کنند.
این مشارکت باید با قراردادی دقیق آغاز شود که راه کلاهبرداری را سد کند و احتمال ضرر و زیان را کاهش دهد. اما پرونده‌های کثیر کلاهبرداری در شراکت نشان از آن است که شرکا قدم اول شراکت را که تنظیم قرارداد است، محکم برنداشته‌اند. این در حالی است که برای طرفین قرارداد شراکت ضرورت دارد که ابتدا با محکم‌کاری‌های این قرارداد آشنا شوند، بعد از آن پای قرارداد امضا و همکاری را آغاز کنند.
از این رو در این مطلب از وکیل‌باشی قصد داریم به طور مختصر با نحوه نوشتن قرارداد مشارکت آشنا شویم؛ بنابراین تا انتهای این مقاله همراه ما بمانید.
تعریف قرارداد شراکت:
همۀ ما با شنیدن کلمه مشارکت ناخودآگاه به یاد شریک شدن می‌افتیم . این تصور تا حدی درست است اما اگر بخواهیم آن را دقیق‌تر تعریف کنیم، باید بگوییم: “قرارداد شراکت توافقی کتبی است که با امضاء آن دو یا چند نفر در مورد یک موضوع خاص همکاری خود را با یکدیگر آغاز می‌کنند و در آن درمورد موضوعاتی مثل میزان آوردۀ هر یک از شرکا (سهم الشرکه) ، میزان سهم هر یک از آن‌ها (قدر السهم)، میزان برخورداری از سود و زیان شراکت و همچنین شرایط فسخ قرارداد و نحوۀ شکایت از شریک کاری به صورت دقیق تعیین و تکلیف می‌کنند.”
عقد مشارکت از آن دسته عقودی است که کاربرد فراوانی میان مردم دارد. به نحوی‌که، حقوق‌دانان رایج‌ترین قراردادهای حاصل از این عقد را در ۳ مورد زیر دسته‌بندی کرده‌اند:
- قرارداد مشارکت در ساخت
- قرارداد مشارکت مدنی خصوصی
- قرارداد مشارکت مدنی با بانک
توجه داشته باشید که بسیاری از قراردادهای سرمایه گذاری در زمینه فعالیتهای تولیدی، تجاری، احداث مسکن و حتی امور خدماتی، در یکی از همین ۳ دسته قرار می‌گیرند. در نتیجه، عقد شراکت طیف وسیعی داشته و قراردادهایی مانند تولید محصول، صادرات انواع کالا، واردات محصولات گوناگون، انبوه سازی و.. را دربر می‌گیرد.
تنظیم قراردادهای مشارکت، از جمله اموری است که میبایست با دقت و دانش زیادی صورت گیرد وگرنه تبعات جبران ناپذیری را ممکن است به دنبال داشته باشد؛ بنابراین به شما توصیه می‌کنیم به عنوان یکی از شرکا، حتماً از قراردادهای مشارکت تنظیم شده توسط وکلای متخصص در این موضوع بهره مند شوید.
مفاد تشکیل دهنده قرارداد شراکت کاری بین دونفر
یکی از نتایج قرارداد اصولی و دقیق این است که این که قرارداد شما می‌تواند سرنوشت موفقیت‌آمیزی داشته باشد. بنابراین چیزی که بسیار اهمیت دارد این است که آن را به صورت دقیق بنویسید. قراردادی که با هدف شراکت کاری بین دو نفر تنظیم می‌شود، باید مفاد زیر را داشته باشد:
- عنوان قرارداد
- مشخصات طرفین قرارداد
- موضوع قرارداد
- مبلغ سرمایه گذاری
- سهم افراد در سرمایه گذاری
- سهم افراد در سود و زیان
- وظایف طرفین
- حقوق طرفین
- مدت زمان قرارداد
- مکان اجرای قرارداد
- تعیین جریمه در صورت عدم پایبندی به تعهدات
- تضمین ها
- حل و فصل اختلافات
- اصلاح قرارداد
- محرمانگی
- موارد فسخ قرارداد مشارکت
- تعداد صفحات و نسخ و ضمائم و پیوست ها
هر یک از مفاد نمونه قرارداد شراکت کاری مثل تکه‌های پازلی است که در نهایت تصویر نوع همکاری و شراکت شما را تشکیل می‌دهد.
منظور از فسخ قرارداد شراکت چیست؟
اگر در طول شراکت، یکی از شرکا کاری کند که مخالف حقوق و تعهداتی باشد که در قرارداد مشارکت توافق کرده‌اند و به واسطه آن به دیگر شرکا زیان برسد، به لحاظ قانونی یا مطابق توافقی که در قرارداد داشته‌اند، برای شریک زیان‌دیده این امکان به وجود می‌آید که به صورت یکجانبه به قرارداد خاتمه دهد و از قرارداد خارج شود.
به برهم زدن قرارداد مشارکت به صورت یکجانبه، فسخ قرارداد شراکت گفته می‌شود. عمر قرارداد شراکت از زمان اعمال فسخ به پایان خودش می‌رسد و کلیه تعهدات و آثار آن هم از بین می‌رود.
چطور می‌توان قرارداد مشارکت را از طریق قانون فسخ کرد؟
مطابق ماده ۳۹۶ قانون مدنی، در موارد زیر می‌توان اقدام به فسخ قرارداد شراکت نمود:
- در صورتی که یکی از طرفین در پرداخت هزینه‌های شراکت تعلل کند، طرف دیگر می‌تواند قرارداد را فسخ کند.
- در شرایطی که یک نفر یا چند نفر از شرکا فریب خورده باشد، می‌تواند آن را فسخ کند.
- اگر یکی از طرفین قرارداد برای شریک یا شرکای دیگر شرط کند که کاری انجام دهند یا هزینه‌ای را پرداخت کنند اما آن شریک یا شرکا به این تعهد عمل نکنند، می‌تواند قرارداد را فسخ کند.
اگر در هر یک از انواع قرارداد مشارکت خود (مثل شراکت کاری یا هر نوع قرارداد مشارکت مدنی) با هر یک از این موارد مواجه شدید و حق و حقوق شما ضایع شد، با استناد به این ماده قانونی و اثبات ضرر و زیان حاصل شده به دادگاه می‌توانید امیدوار باشید که حقوق پای‌مال شده‌ی خودتان را جبران کنید.
نکات مهم در قرارداد شراکت چیست؟
همانطور که پیشتر گفتیم، قرارداد مشارکت یک توافق نامه بین دو یا چند شخص یا مشارکت است که به منظور همکاری در یک پروژه یا کسب و کار ایجاد می شود. در ادامه به برخی از نکات مهم در قرارداد شراکت اشاره می شود:
۱٫تعیین هدف های شراکت:
هدف های دقیق و مشخص شراکت باید در قرارداد مشارکت ذکر شوند. این هدف ها ممکن است شامل تولید محصول، ارائه خدمات، به اشتراک گذاری منابع و یا هر چیزی باشد که به اهداف شراکت ارتباط دارد.
۲٫تعیین سهام شرکاء:
سهام شرکاء در قرارداد شراکت باید به صورت دقیق تعیین شود. این شامل نوع سهام (مثلاً سهام تسهیمی یا سهام عادی)، میزان سهام هر شریک و نحوه تقسیم سود و زیان بین شرکاء است.
۳٫تعیین مسئولیت های هر شریک در قرارداد مشارکت:
مسئولیت های هر شریک در قرارداد شراکت باید به صورت دقیق تعیین شود. این شامل وظایف مالی، مدیریتی، عملیاتی و حقوقی می شود.
۴٫تعیین مدت زمان شراکت:
قرارداد مشارکت باید شامل مدت زمان شراکت باشد و در صورت نیاز، شرایط تمدید شراکت نیز باید مشخص شود.
۵٫تعیین شرایط خاتمه شراکت:
شرایط خاتمه شراکت باید در قرارداد مشارکت تعیین گردد. این شامل مواردی مانند تصمیم به پایان دادن به قرارداد توسط یکی از شرکاء، خاتمه موقت به دلیل مشکلات مالی و یا خاتمه به دلیل فوت یکی از شرکاء است.
۶٫تعیین شرایط انتقال سهام:
قرارداد شراکت باید شرایطی برای انتقال سهام در صورت نیاز، قید کند. این شامل مواردی مانند انتقال سهام به یک شریک دیگر، خرید و فروش سهام و یا پیش فروش سهام است.
۷٫تعیین قوانین مالی و مالیاتی:
قرارداد شراکت باید شامل قوانین مالی و مالیاتی باشد که به مالکیت سهام، تقسیم سود و زیان و مسائل مربوط به مالیات اشاره دارند.
در نهایت، قرارداد مشارکت باید به صورت دقیق و کامل تهیه شود تا از بروز اختلافات جلوگیری کند.
سخن پایانی:
همانطور که در ابتدا گفتیم، در این مطلب از وکیل‌باشی با قرارداد مشارکت و نحوه تنظیم این قرارداد آشنا شدیم. در نهایت باید گفت که توافق شراکت و مشارکت باید به نحو دقیق و روشن به صورت کتبی نوشته گردد تا بتواند از بروز اختلافات احتمالی آینده جلوگیری نماید. پس شراکت خود را به هیچ وجه بدون قرارداد و بر مبنای اعتماد پیش نبرید.
